Het overlijden van een dierbare zet de wereld van een kind volledig op zijn kop. Volwassenen vinden de reacties van een kind vaak moeilijk te plaatsen. Na het trieste nieuws zien ze dat de kinderen al gauw weer overgaan tot de orde van de dag. Ze gaan weer spelen, televisie kijken, voetballen.

Kinderen kunnen niet doorlopend met verdriet bezig zijn. Ze zijn afhankelijk van hun ouders
voor hun verzorging, zowel emotioneel als materieel. Wanneer kinderen een dierbare verliezen, ziet het meeste in hun leven er anders uit. Mensen vinden je zielig, je moet opeens alleen ergens op af, thuis of op school verandert er ook veel in de vaste patronen.

Wanneer er sprake is van gecompliceerde rouw zit hem dat niet zozeer in het soort symptomen, maar meer in de intensiteit en langdurigheid daarvan.
Deze kinderen hebben individuele hulp nodig. Wat kinderen kan helpen, is dat er thuis open en eerlijk over het overlijden gesproken kan worden. De kinderen betrekken bij wat gebeurt en de dagelijkse routine zoveel mogelijk vast proberen te houden is dan heel belangrijk.

Herkenning en Erkenning
Het is voor kinderen vaak een lange weg die moet worden afgelegd om met het verlies te kunnen leven. Het Inloophuis Medemblik biedt een steuntje in de rug aan. De jongerenbegeleiders van ‘t Praethuys in Alkmaar en Inloophuis Medemblik: Arjan Verdonk en Ineke Ruiter werken daarbij samen.

Elke eerste woensdag van de maand is er ‘Onder De Regenboog’ Een ‘Doe en Praat’ groep voor kinderen van 6 tot 12 jaar in het inloophuis.
Kinderen die een dierbare verloren hebben aan een levensbedreigende ziekte, zoals kanker. De aanvang is van 14:00 uur tot 16:00 uur. We praten dan met elkaar over hoe het is om een dierbare te moeten missen. Dit geeft herkenning (ik ben niet de enige) en erkenning. (kijk hij/zij is ook boos om het overlijden). Ook knutselen en tekenen we en maken we b.v. een dromenvanger of een herinneringsdoosje. Regelmatig is er ook een leuke activiteit, zoals naar de kinderboerderij, of gewoon een ijsje halen. Ook uw kind is van harte welkom!

Soorten gedrag

Soorten gedrag. Gedrag dat we bij rouwende kinderen kunnen tegenkomen is onder andere:
Beschermend gedrag: kinderen gaan de overgebleven ouder, familieleden ontzien. Ze zien dat een dierbare verdrietig is en willen hun eigen verdriet daar niet bij doen. Ze stellen hun rouwreacties enigzins uit.
Wisselend gedrag: een kind wisselt verdriet en gewoon gedrag af.
Regressief gedrag: een kind kan terugvallen in een eerder ontwikkelingsstadium, dat kan zich uiten in bedplassen of duimzuigen. Wat ook kan, is dat een kind zich opeens meer volwassen gaat gedragen.
Aangepast gedrag: bijvoorbeeld braaf zijn. Ze proberen de overgebleven dierbare te steunen.
Terugtrekgedrag: kinderen willen even niets aan hun hoofd hebben en trekken zich terug, b.v. op hun kamer. Het uiten van explosieve emoties: emoties van kinderen komen vaak heftiger tot uiting dan bij de volwassenen.
‘Er is niets aan de hand”-gedrag. dit gedrag zien wij vaak bij de oudere kinderen. Ze kunnen van binnen nog behoorlijk in de war zijn. Onbewust stellen zij hun rouwverwerking uit, totdat het voor hen ‘veilig’ voelt. Slaapproblemen: slecht in slaap kunnen komen en nachtmerries, met als gevolg zich slecht kunnen concentreren op school.
Contact met de overleden: veel kinderen ervaren nog een vorm van ‘contact met de overledene.’ Ze praten dan tegen een foto van pappa, mamma of een dierbare.

Tekst: Arjan Verdonk-Jongerenbegeleider Alkmaar